Ενδείξεις ότι το παιδί μου χρειάζεται εργοθεραπεία

Από την Εργοθεραπεύτρια, Βάσω Βουράκη


Αγαπημένοι μας γονείς, ξέρουμε ότι η απορία της ημέρας είναι: «Μα καλά, πώς θα καταφέρω να αναγνωρίσω αν το παιδί μου χρειάζεται εργοθεραπεία;», και έχετε δίκιο! Για αυτό ετοιμάσαμε και αυτό εδώ το φυλλάδιο για να σας βοηθήσουμε να βρείτε αν αυτές οι δυσκολίες που εντοπίζετε στο παιδί σας θα πρέπει να σας ανησυχήσουν ή όχι. Σε κάθε περίπτωση ΔΕΝ χρειάζεται πανικός. Πάμε να δούμε λοιπόν ανά κατηγορία κάποιες δυσκολίες τις οποίες μπορεί να εντοπίσετε.


 ΛΕΠΤΗ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΗΤΑ


1. Λανθασμένη λαβή γραφικού εργαλείου,
2. Να μην μπορεί να επεξεργαστεί ή ακόμα και να παίξει σωστά με τα παιχνίδια του ή τα παζλ του, 3. Λανθασμένη χρήση του ψαλιδιού,
4. Δεν μπορεί να πιεί με το καλαμάκι,
5. Δεν μπορεί να κουμπώσει – ξεκουμπώσει κουμπιά, φερμουάρ, κορδόνια,
6. Δυσκολία στην ζωγραφική, στο σχέδιο στην ιχνογραφία ακόμα και στην προγραφή σχημάτων,
7. Δυσκολία στην γραφή, δεν σχηματίζει σωστά τα γράμματα – αριθμούς,
8. Αποφεύγει δραστηριότητες που απαιτούν λεπτές κινητικές δεξιότητες.


 ΑΔΡΗ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ

1. Δυσκολία στο να ανεβοκατεβαίνει τις σκάλες σε κατάλληλη ηλικία,
2. Δυσκολία στον συντονισμό των κινήσεων του,
3. Δεν κατανοεί τις χωρικές έννοιες (πάνω, κάτω, δεξιά, αριστερά, κτλ),
4. Δυσκολία στο να πιάσει/πετάξει την μπάλα,
5. Δυσκολία στο περπάτημα στις μύτες, στο κουτσό και γενικότερα στην ισορροπία του,
6.Ο μυικός του τόνος θα είναι υψηλότερος ή χαμηλότερος από τα υπόλοιπα παιδιά της ηλικίας του,
7. Φοβάται να κάνει κούνια, τραμπολίνο, τσουλήθρα και γενικότερα δραστηριότητες στις οποίες χρειάζεται να σηκώσουν τα πόδια τους από το έδαφος,
8. Αποφεύγει δραστηριότητες που απαιτούν αδρές κινητικές δεξιότητες.


ΟΠΤΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ

1. Δυσκολία με την απόσταση και τα μεγέθη των γραμμάτων ή/και των αριθμών,
2. Δυσκολία στην αναγνώριση των γραμμάτων ή και των αριθμών,
3. Δυσκολία στην αντιγραφή γραμμάτων ή σχημάτων,
4. Δυσκολία εύρεσης αντικειμένων μεταξύ άλλων αντικειμένων,
5. Δυσκολία αντιγραφής από τον πίνακα ή κάποιο άλλο τετράδιο κοντά του,
6. Δυσκολία με την παρακολούθηση κινούμενων αντικειμένων με τα μάτια του,
7. Δυσκολία αντίληψης της έννοιας του χρόνου.


 ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ

1. Σιελόρροια,
2. Μασάει την τροφή του με τους κοπτήρες,
3. Δυσκολεύεται να χρησιμοποιήσει το ποτήρι μετά την ηλικία των 2 ετών,
4. Δυσκολεύεται να πιει από το καλαμάκι μετά την ηλικία των 2 ετών,
5. Κουράζεται μετά την σίτιση,
6. Χάνει μεγάλες ποσότητες τροφής και υγρών από το στόμα του όσο πίνει, μασάει ή θηλάζει,
7. Τρώει επιλεκτικά τις τροφές.

ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ

1. Αντιδράει υπερβολικά σε ήχους ή αγγίγματα,
2. Δείχνει να έχει υψηλή ανοχή στον πόνο, δεν αντιλαμβάνεται που κόπηκε ή χτύπησε,
3. Κινείται διαρκώς, πηδάει, χτυπάει ή σκοντάφτει,
4. Διασπάται εύκολα η προσοχή του είτε από οπτικά, είτε από ακουστικά ερεθίσματα, Δυσκολεύεται να προσαρμοστεί σε αλλαγές του προγράμματός του,
5. Δυσκολεύεται να ηρεμήσει όταν αναστατώνεται.


ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗΣ

1. Δυσκολία στην κοινωνική αλληλεπίδραση και την επαφή τόσο με άτομα της οικογένειας όσο και με συνομηλίκους του,
2. Δυσκολεύεται να προσαρμοστεί σε νέα περιβάλλοντα,
3. Καθυστέρηση των γλωσσικών δεξιοτήτων του,
4. Υπερβολική προσκόλληση σε ένα θέμα (π.χ. διάστημα, σύμπαν, δεινόσαυροι, τρένα),
5. Δυσκολεύεται να αντιμετωπίσει συναισθηματικές και μαθησιακές προκλήσεις,

6. Δυσκολεύεται να ανταπεξέλθει στο σχολικό περιβάλλον.


 ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ

1. Δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί και να προσέξει στο σχολείο,
2. Διασπάται εύκολα,
3. Δυσκολεύεται να ακολουθήσει οδηγίες για να ολοκληρώσει δραστηριότητα,
4. Κουράζεται εύκολα με τις σχολικές εργασίες,
5. Δυσκολεύεται να ελέγξει τις παρορμήσεις του,
6. Είναι υπερκινητικός ή υποτονικός,
7. Δεν μπορεί να συμβαδίσει με τον σχολικό φόρτο εργασίας,
8. Δυσκολεύεται να μάθει νέα πράγματα,
9. Κάνει καθρεπτισμούς στα γράμματά του μετά την ηλικία των 7 ετών.


 ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ

1. Χρειάζεται καθοδήγηση κάποιου ενήλικα για να ξεκινήσει το παιχνίδι,
2. Δυσκολεύεται να μιμηθεί στο παιχνίδι,
3. Περνάει από το ένα παιχνίδι στο άλλο πολύ γρήγορα,
4. Δεν εξερευνάει – επεξεργάζεται τα παιχνίδια του,
5. Παίζει με τα παιχνίδια του με επαναλαμβανόμενο τρόπο (π.χ. τα βάζει στη σειρά),
6. Προτιμάει να παίζει μόνος του,
7. Δεν μοιράζεται τα παιχνίδια του,
8. Δεν ακολουθεί τους κανόνες του παιχνιδιού,
9. Δεν περιμένει την σειρά του.


Γονείς θυμηθείτε… Κάθε παιδί είναι ΜΟΝΑΔΙΚΟ! Κάθε παιδί είναι ΙΔΙΑΙΤΕΡΟ! Κάθε παιδί είναι ΞΕΧΩΡΙΣΤΟ! Για αυτόν τον λόγο όταν δείτε κάποια από τα παραπάνω δεν χρειάζεται να πανικοβληθείτε, απλά μπορείτε να πάτε σε κάποιον ειδικό να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε όποια δυσκολία βρεθεί στον δρόμο του παιδιού σας! Άλλωστε η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη! Όσοι πάλι προσπαθείτε να βοηθήσετε ήδη το παιδί σας τότε θυμηθείτε: ΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΟΝΟ ΕΣΕΙΣ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΕΤΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΑΣ! Όσο περίεργο και αν ακούγετε, εσείς με την βοήθεια των θεραπευτών (τις οδηγίες που σας δίνουν δηλαδή) μπορείτε να απογειώσετε τις δυνατότητες του παιδιού σας και να κατακτήσετε τους στόχους!

Τι είναι η αισθητηριακή ολοκλήρωση;

Occupational therapy treatment session on screening development of kids. Concept for pediatric clinic, pediatrician and learning in children. Vector illustration isolated on white background.

Από την Εργοθεραπεύτρια, Κιλτσίκη Κωνσταντίνα

Ως αισθητηριακή ολοκλήρωση ορίζεται η επεξεργασία των αισθητηριακών ερεθισμάτων. Οι βάσεις για την θεωρία της αισθητηριακής ολοκλήρωσης τέθηκαν από την A. Jean Ayres, Εργοθεραπεύτρια και Νευροεπιστήμονα, τη δεκαετία του 1970. Μέσω της  αισθητηριακής ολοκλήρωσης το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα το οποίο  αποτελεί θεμέλιο για την μάθηση,την αλληλεπίδραση με το φυσικό περιβάλλον και τη συναισθηματική και γνωστική ανάπτυξη,ωριμάζει Είναι μια νευροβιολογική διαδικασία επεξεργασίας των ερεθισμάτων  μέσω των αισθήσεων, τόσο από το σώμα όσο και από το περιβάλλον στο οποίο ζούμε και λειτουργούμε. 


Ποια είναι τα αισθητηριακά συστήματα;


Οπτικό σύστημα – η όραση

Ακουστικό σύστημα – η ακοή

Γευστικό σύστημα – η γεύση

Οσφρητικό σύστημα – η όσφρηση

Απτικό σύστημα – η αφή

Ιδιοδεκτικό σύστημα – αφορά τους μύες, τις αρθρώσεις και τους τένοντες που παρέχουν στο άτομο την ασυνείδητη αντίληψη της θέσης του σώματος στο χώρο.

Αιθουσαίο σύστημα – αίσθηση της θέσης του σώματος μας στο χώρο.


Τι συμβαίνει όταν το παιδί έχει αισθητηριακά ζητήματα ;


Τα αισθητηριακά ολοκληρωμένα παιδιά είναι άνετα, ήρεμα και επεξεργάζονται με ευκολία το περιβάλλον. Αναδεικνύεται η νοημοσύνη τους και η ψυχική τους υγεία. Το παιδί μπορεί να συμπεριφέρεται διαφορετικά από άλλα παιδιά στην ηλικία του, όταν βιώνει περιορισμούς:

στην κίνηση

στο ντύσιμο

στον ύπνο

στις τροφές

στην όραση

στην ακοή

στη γνωστική ικανότητα

σε υπόλοιπες δραστηριότητες καθημερινής ζωής

επειδή έχει ελλείμματα στη συλλογή και την επεξεργασία των ερεθισμάτων, που λαμβάνει μέσω των αισθητηριακών συστημάτων του.

Ψυχοεκπαίδευση

Το πρόγραμμα της ψυχοεκπαίδευσης απευθύνεται σε παιδιά με δυσκολίες στην κατανόηση, έκφραση ή παραδοχή των συναισθημάτων τους, σε παιδιά όπου βιώνουν και εκδηλώνουν άγχος ή θυμό (και εν γένει αρνητικά συναισθήματα), σε παιδιά με χαμηλή αυτοπεποίθηση/ αυτο-εκτίμηση, σε παιδιά που λόγω συναισθηματικής ανωριμότητας δυσκολεύονται στις κοινωνικές τους αλληλεπιδράσεις και σχέσεις, αλλά και σε παιδιά όπου είναι ευάλωτα στο να εκδηλώσουν τις προαναφερθείσες δυσκολίες (παιδιά στο φάσμα του αυτισμού, παιδιά που βιώνουν κακοποίηση, διαζύγιο ή μια ασθένεια μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον κτλ). Βασικοί στόχοι του προγράμματος είναι η: ανάπτυξη ή ενδυνάμωση της ψυχικής ανθεκτικότητας των παιδιών, ώστε να αντιμετωπίζουν μόνα τους και με θάρρος τις δυσκολίες στην καθημερινότητά τους. ενίσχυση της αυτοπεποίθησης και της αυτό- εικόνας τους, ώστε να αντιμετωπίζουν μόνα τους και με επιτυχία τις καταστάσεις που τους προκαλούν άγχος, αλλά και τα προβλήματά τους. ανάπτυξη της ικανότητας των παιδιών να κατανοούν και να αποδέχονται τα συναισθήματά τους, αλλά και να διαχειρίζονται και να ελέγχουν τη συμπεριφορά που απορρέει από αυτά. ανάπτυξη ενσυναίσθησης απέναντι στους άλλους και στα προβλήματά τους. εκπαίδευση στην ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων, ώστε να επιτυγχάνεται πιο απρόσκοπτα η ένταξή τους στο οικογενειακό, σχολικό και ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον. διαχείριση του άγχους και του θυμού. Το πρόγραμμα ψυχοεκπαίδευσης βασίζεται στη γνωσιακή – συμπεριφορική προσέγγιση και ενσωματώνει τεχνικές όπως παιχνίδια ρόλων, θέατρο, κοινωνικές ιστορίες, παραμύθια, ημερολόγιο, συμβόλαια διαχείρισης συμπεριφοράς κ.ά. Τόσο οι στόχοι της παρέμβασης, όσο και οι τεχνικές που χρησιμοποιούνται, είναι εξατομικευμένες, ανάλογα με τις ανάγκες του παιδιού, την ηλικία του αλλά και το δυναμικό του.

11 + 1 ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΓΟΝΕΙΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ


11 + 1 ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΓΟΝΕΙΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ

Από την ειδική παιδαγωγό μας Στεφάνου Αγγελική.

 

Οι Μαθησιακές Δυσκολίες επηρεάζουν τη ζωή των παιδιών με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους. Θα πρέπει να τονιστεί ότι δε θεραπεύονται, αλλά συνοδεύουν ένα άτομο σε όλη του τη ζωή. Oι μαθητές με Μαθησιακές Δυσκολίες δεν εμφανίζουν τα ίδια χαρακτηριστικά και παρουσιάζουν δυσκολίες διαφορετικού είδους και έντασης σε τρία επίπεδα: σχολικό, συναισθηματικό και κοινωνικό. Ακολουθούν απλές συμβουλές, προκειμένου οι γονείς να αντιμετωπίσουν τις Μαθησιακές Δυσκολίες των παιδιών τους.

1. Αποδεχτείτε τη δυσκολία του παιδιού σας.

2. Διαβάστε και ενημερωθείτε για τη δυσκολία αυτή.

3. Έχετε υπομονή και θετική ενέργεια.

4. Θέτετε μικρούς στόχους κάθε φορά.

5. Οι προσδοκίες σας να είναι «προσγειωμένες».

6. Φροντίστε να τονώνετε την αυτοπεποίθηση του παιδιού σας.

7. Επιβραβεύστε την οποιαδήποτε πρόοδο έχει.

8. Τονίστε στο παιδί ότι από τα λάθη μαθαίνουμε.

9. Αποφύγετε να τιμωρείτε το παιδί εάν δεν τα καταφέρνει.

10. Ανταμείψτε την πρόοδο του.

11. Παρακινήστε το παιδί σας να ξεκινήσει κάποιο άθλημα πχ. Κολυμβητήριο, προκειμένου να αποφορτίζεται.

12. Ζητήστε βοήθεια και συμβουλές από ειδικούς.

   

Βιβλιογραφία

1. Παντελιάδου, Σ. (2017). Μαθησιακές Δυσκολίες Δυσλεξία, Συμβουλές για Γονείς, Αθήνα : Πεδίο